Ewolucja roli administratora w erze cloud
Wyobraź sobie, że po latach pracy jako administrator SAP BASIS dostajesz nową szansę. Zamiast spędzać noce na serwerowni, gasząc pożary i łatając serwery, możesz skupić się na tym, co naprawdę daje wartość biznesowi: na optymalizacji procesów, budowaniu inteligentnych systemów monitoringu i strategicznym planowaniu architektury. To nie science fiction. To rzeczywistość RISE with SAP.
Rola administratora BASIS w środowisku RISE przypomina transformację z mechanika samochodowego w inżyniera systemów autonomicznej jazdy. Nadal potrzebujesz głębokiej wiedzy technicznej, ale sposób jej wykorzystania zmienia się fundamentalnie. To nie jest utrata kompetencji. To ich ewolucja w kierunku bardziej strategicznym i konsultingowym.
RISE with SAP to kompleksowa oferta transformacji cyfrowej, która łączy licencje S/4HANA, infrastrukturę chmurową, narzędzia do migracji i profesjonalne zarządzanie operacyjne. SAP przejmuje odpowiedzialność za warstwę infrastrukturalną, co pozwala zespołom klienta skoncentrować się na optymalizacji procesów biznesowych i innowacjach aplikacyjnych. Brzmi kusząco? W praktyce wymaga nowego sposobu myślenia o administracji systemami.
Dla wielu zespołów BASIS ta zmiana była początkowo zaskakująca. Lata doświadczenia w bezpośredniej administracji serwerami nagle stały się mniej centralne. Pojawiły się pytania: jak monitorować systemy bez dostępu do systemu operacyjnego? Jak szybko reagować na incydenty, gdy nie mogę bezpośrednio zrestartować usługi? Jak zachować widoczność i kontrolę w nowej architekturze odpowiedzialności?
W tym artykule pokażemy, jak skutecznie zarządzać środowiskiem RISE from SAP z perspektywy zespołu technicznego. To wiedza wynikająca z realnych projektów transformacyjnych, które realizujemy w SNOK dla klientów z różnych branż. Nasz największy klient z sektora produkcyjnego, zatrudniający kilka tysięcy pracowników, przeszedł pełną transformację do RISE, a my wspieraliśmy jego zespoły w budowaniu nowego modelu operacyjnego. Dziś ich administratorzy BASIS mówią, że nie wróciliby do starego modelu.
Jak mówi Jaroslaw Kamil Zdanowski , partner w SNOK : „RISE to nie koniec roli BASIS, to jej naturalna ewolucja. Nasze zespoły przeszły tę drogę wielokrotnie i wiemy, że kluczem sukcesu jest nie trzymanie się starych nawyków, ale odważne przyjęcie nowych możliwości, które cloud oferuje.”
Czym naprawdę jest RISE z perspektywy zespołu technicznego
RISE with SAP to nie tylko zmiana modelu licencjonowania. To fundamentalna reorganizacja odpowiedzialności za infrastrukturę i operacje systemów SAP. Żeby efektywnie pracować w tym modelu, trzeba najpierw dokładnie zrozumieć nowy podział ról i zadań.
Model współdzielonej odpowiedzialności
RISE opiera się na modelu współdzielonej odpowiedzialności, podobnie jak większość usług chmurowych. SAP dostarcza nie tylko licencje S/4HANA, ale także kompletną infrastrukturę działającą na platformach chmurowych takich jak AWS, Azure czy Google Cloud Platform, a także profesjonalne zarządzanie tą infrastrukturą przez zespoły SAP Cloud Operations. Klient otrzymuje w pełni zarządzane środowisko SAP, które spełnia najwyższe standardy bezpieczeństwa, dostępności i wydajności.
To podejście różni się od klasycznego SaaS, gdzie wszyscy klienci korzystają z jednej wspólnej instancji aplikacji. W RISE każdy klient ma dedykowane środowisko S/4HANA z pełną możliwością customizacji, rozszerzeń i integracji. To daje elastyczność on-premise z korzyściami chmury: skalowalność, profesjonalne zarządzanie i ciągłe aktualizacje.
Co SAP Cloud Operations zapewnia
SAP przejmuje pełną odpowiedzialność za fundament technologiczny. To oznacza zarządzanie infrastrukturą fizyczną i wirtualną, czyli serwerami, przestrzenią dyskową, sieciami i mechanizmami równoważenia obciążenia. System operacyjny jest instalowany, konfigurowany i regularnie aktualizowany według najlepszych praktyk bezpieczeństwa przez zespoły SAP. Podobnie z bazą danych, która jest nie tylko instalowana, ale także stale monitorowana pod kątem wydajności, a jej kopie zapasowe są automatycznie tworzone i testowane.
SAP zarządza również instalacją i aktualizacjami samego oprogramowania SAP, włączając w to krytyczne aktualizacje kernela i pakiety wsparcia. Strategia tworzenia kopii zapasowych i procedury odzyskiwania po awarii są zaprojektowane i testowane przez SAP, co daje pewność, że w przypadku problemu dane są bezpieczne. Monitoring infrastruktury na poziomie wykorzystania zasobów, dostępności usług i wydajności jest prowadzony przez całą dobę, siedem dni w tygodniu.
Szczególnie istotne jest zarządzanie bezpieczeństwem na poziomie infrastruktury. SAP implementuje zaawansowane mechanizmy ochrony: zapory sieciowe, segmentację sieci, szyfrowanie danych w tranzycie i w spoczynku oraz regularne audyty bezpieczeństwa. To wszystko zgodnie z najwyższymi standardami branżowymi i wymogami regulacyjnymi.
Gdzie pozostaje odpowiedzialność klienta
Zespoły klienta zachowują pełną kontrolę nad warstwą aplikacyjną i procesami biznesowymi. To tutaj dzieje się prawdziwa magia SAP i to tutaj eksperci BASIS mogą pokazać swoją wartość.
Zarządzanie transportami i zmianami w systemie pozostaje w pełni po stronie klienta. System transportowy CTS, zarządzanie kolejką transportów TMS, a także całe release management i koordynacja wdrożeń to obszar, gdzie wiedza i doświadczenie zespołu BASIS jest niezbędne. Konfiguracja systemowa, czyli parametry w profilach instancji, definicje połączeń RFC, harmonogramowanie zadań wsadowych czy konfiguracja mechanizmów komunikacyjnych, to również domena zespołu klienta.
Autoryzacje i bezpieczeństwo na poziomie aplikacji to kluczowy obszar odpowiedzialności. Zarządzanie rolami użytkowników, profilami uprawnień, implementacja zasad Governance, Risk and Compliance oraz monitoring dostępu do wrażliwych danych to zadania, które wymagają głębokiej znajomości nie tylko SAP, ale także specyfiki biznesowej organizacji.
Wszystkie rozszerzenia i modyfikacje w kodzie ABAP, interfejsy programistyczne BAPI, rozszerzenia aplikacji Fiori oraz integracje z systemami zewnętrznymi pozostają w gestii klienta. To właśnie w tym obszarze znajduje się największa wartość biznesowa i różnicowanie konkurencyjne organizacji.
Monitoring procesów biznesowych, analiza wydajności transakcji, śledzenie integracji między systemami i reagowanie na problemy aplikacyjne to codzienne zadania, które wymagają zarówno wiedzy technicznej, jak i zrozumienia procesów biznesowych.
Nowa jakość kompetencji BASIS
Dariusz Kurkiewicz , Team Leader i Architekt zespołu cyberbezpieczeństwa i BASIS w SNOK , podkreśla: „W RISE potrzebujemy administratorów BASIS o szerokich kompetencjach. Mniej zajmują się konfiguracją parametrów systemu operacyjnego, a więcej architekturą rozwiązań, bezpieczeństwem aplikacyjnym i automatyzacją procesów. To nie jest degradacja roli. To jej naturalna ewolucja w stronę większej wartości biznesowej.”
Pracując z naszym kluczowym klientem z branży produkcyjnej podczas transformacji do RISE, zaobserwowaliśmy ciekawą dynamikę. Początkowo zespół BASIS obawiał się utraty znaczenia. Po roku działania w nowym modelu ci sami ludzie mówią, że ich praca stała się ciekawsza, mniej rutynowa i bardziej strategiczna. Zamiast spędzać godziny na analizie logów systemowych czy optymalizacji parametrów jądra, budują inteligentne systemy monitoringu, automatyzują powtarzalne procesy i współpracują ściśle z działami biznesowymi nad optymalizacją procesów.
To potwierdza, że RISE nie eliminuje potrzeby ekspertów BASIS. Przekształca ich rolę z operacyjnej w strategiczno-konsultingową. Organizacje, które to rozumieją i inwestują w rozwój kompetencji swoich zespołów, zyskują przewagę konkurencyjną.
Praktyczny wniosek: RISE to model partnerstwa między SAP a klientem, gdzie każda strona robi to, co robi najlepiej. SAP zarządza infrastrukturą na światowym poziomie, a zespół klienta koncentruje się na optymalizacji procesów biznesowych i innowacjach aplikacyjnych. Sukces wymaga zrozumienia tego podziału i wykorzystania mocnych stron obu stron.
Nowa rzeczywistość administratora – ewolucja sposobu pracy
Pierwszy dzień pracy w środowisku RISE dla doświadczonego administratora BASIS to moment transformacji. Rzeczy, które przez lata były codziennością, nagle wymagają innego podejścia. To nie jest bariera. To zaproszenie do nauki nowego, efektywniejszego sposobu pracy.
Zmiana paradygmatu dostępu technicznego
W tradycyjnym środowisku on-premise administrator miał bezpośredni dostęp do każdej warstwy systemu. Mógł zalogować się przez SSH na serwer, przejrzeć logi systemowe, zmodyfikować parametry jądra czy zainstalować dodatkowe oprogramowanie monitorujące. W RISE ta warstwa jest zarządzana przez SAP Cloud Operations, co oznacza, że dostęp jest ograniczony do warstwy aplikacyjnej SAP.
Dla wielu administratorów ta zmiana była początkowo trudna do zaakceptowania. Jeden z administratorów z naszego klienta produkcyjnego opisał to jako uczucie, gdy po latach jazdy samochodem manualnym przesiadasz się na automatyczną skrzynię biegów. Początkowo czujesz, że coś Ci ucieka, że nie masz pełnej kontroli. Ale po okresie adaptacji doceniasz, że możesz skupić się na drodze, a nie na zmianie biegów.
Ta zmiana ma głęboki sens z perspektywy bezpieczeństwa i stabilności. Jednolite zarządzanie infrastrukturą przez profesjonalny zespół SAP oznacza konsekwentne stosowanie najlepszych praktyk, regularne aktualizacje bezpieczeństwa i standaryzację konfiguracji. To eliminuje wiele problemów, które w środowiskach on-premise wynikały z niespójnych konfiguracji czy opóźnionych aktualizacji.
Nowe kanały komunikacji i koordynacji
W miejsce bezpośredniego dostępu pojawia się strukturalna komunikacja z SAP Cloud Operations przez dedykowane portale. Portal SAP for Me to centralne miejsce zarządzania systemami RISE, gdzie możesz monitorować zdrowie systemów, zgłaszać incydenty, planować zmiany i śledzić postęp w rozwiązywaniu problemów.
System Change Requests to formalny proces zatwierdzania zmian, które dotyczą warstwy infrastrukturalnej. Każda zmiana przechodzi przez weryfikację, testowanie i jest implementowana w uzgodnionych oknach konserwacyjnych. To może wydawać się bardziej czasochłonne niż bezpośrednia interwencja, ale w praktyce daje większą przewidywalność i zmniejsza ryzyko nieplanowanych przestojów.
Zarządzanie incydentami przez portal pozwala na przejrzystość i śledzenie historii problemów. Każde zgłoszenie ma swój identyfikator, dokumentację, historię komunikacji i jasny status. To ułatwia koordynację między zespołami i zapewnia, że żaden problem nie zostanie zapomniany czy przeoczony.
Jarosław Zdanowski z SNOK zauważa: „Formalizacja komunikacji z SAP może początkowo wydawać się obciążeniem, ale w dłuższej perspektywie to ogromna wartość. Masz pełną dokumentację każdej zmiany, każdego incydentu, każdej decyzji. To bezcenne przy audytach, przeglądach czy analizie trendów.”
Wydłużone ścieżki reakcji i ich kompensacja
W środowisku on-premise, gdy w nocy padał system, doświadczony administrator mógł w piętnaście minut zdiagnozować problem, zastosować tymczasowe rozwiązanie i przywrócić działanie. W RISE proces wygląda inaczej. Problem jest wykrywany, następuje diagnostyka na poziomie dostępnym dla zespołu klienta, tworzenie zgłoszenia do SAP z pełną dokumentacją problemu, oczekiwanie na reakcję SAP Cloud Operations zgodnie z uzgodnionymi poziomami usług, wymiana informacji diagnostycznych i wspólne działanie, a na końcu implementacja rozwiązania i weryfikacja.
Ten proces może rzeczywiście zająć więcej czasu niż bezpośrednia interwencja. Jednak organizacje, które pracują w modelu RISE, szybko uczą się kompensować to przez proaktywność. Zamiast reagować na problemy, budują systemy wczesnego ostrzegania, które wykrywają anomalie zanim staną się krytycznymi incydentami.
W projekcie dla naszego klienta produkcyjnego zbudowaliśmy inteligentny system monitoringu, który analizuje setki parametrów wydajnościowych i tworzy predykcyjne alerty. Gdy system wykrywa trend mogący prowadzić do problemu, automatycznie tworzone jest zgłoszenie prewencyjne do SAP. W efekcie większość potencjalnych incydentów jest rozwiązywana zanim wpłyną na użytkowników.
Dariusz Kurkiewicz dodaje: „Najlepszy incydent to ten, który nigdy nie nastąpił. W RISE inwestujemy masywnie w monitoring predykcyjny i automatyzację. To zmienia grę z reaktywnej na proaktywną.”
Możliwości monitorowania i diagnostyki w nowej architekturze
Mimo ograniczonego dostępu do systemu operacyjnego, administratorzy BASIS mają nadal szeroki arsenał narzędzi diagnostycznych na poziomie aplikacji SAP. Transakcje takie jak ST22 dla analizy zrzutów ABAP, SM21 do przeglądania logów systemowych, ST06 dla podstawowego monitoringu systemu operacyjnego, DB02 do zarządzania przestrzenią bazodanową czy SM50 i SM66 do analizy procesów roboczych pozostają w pełni dostępne i są fundamentem codziennej pracy.
SAP Cloud ALM, nowe narzędzie do zarządzania cyklem życia aplikacji dedykowane dla środowisk chmurowych, oferuje zaawansowane możliwości monitoringu zdrowia systemów, analizy wydajności i śledzenia procesów biznesowych. To narzędzie w naturalny sposób integruje się z systemami RISE i daje znacznie głębszy wgląd niż tradycyjny Solution Manager.
SecurityBridge , z którym SNOK współpracuje jako partner, to specjalistyczna platforma bezpieczeństwa SAP, która kompensuje brak dostępu do warstwy systemowej przez zaawansowany monitoring na poziomie aplikacji. Wykrywa podejrzane aktywności użytkowników, anomalie w zachowaniach systemowych, próby nieautoryzowanych zmian w krytycznych konfiguracjach i potencjalne luki bezpieczeństwa w kodzie.
Nasi klienci często mówią, że po wdrożeniu odpowiednich narzędzi monitorujących mają lepszą widoczność tego, co dzieje się w systemie, niż kiedykolwiek mieli w środowisku on-premise. Różnica polega na tym, że zamiast manualnie przeszukiwać logi i analizować zrzuty pamięci, korzystają z inteligentnych systemów, które automatycznie korelują wydarzenia, wykrywają anomalie i priorytetyzują problemy.
Praktyczny wniosek: Ograniczenia w dostępie do infrastruktury nie oznaczają utraty kontroli. Oznaczają zmianę sposobu jej sprawowania z bezpośredniej interwencji na inteligentny monitoring, automatyzację i współpracę z profesjonalnym zespołem SAP Cloud Operations. Organizacje, które przyjmują to nowe podejście, często zyskują lepszą stabilność i przewidywalność niż miały w środowisku on-premise.
Jak skutecznie współpracować z SAP Cloud Operations
Jednym z kluczowych czynników sukcesu w środowisku RISE jest budowanie efektywnej współpracy z zespołami SAP Cloud Operations. To nie jest relacja vendor-klient w tradycyjnym rozumieniu. To partnerstwo w modelu współdzielonej odpowiedzialności, gdzie obie strony wnoszą swoją ekspertyzę dla wspólnego celu: stabilności i wydajności systemów SAP.
Zmiana mentalności od autonomii do orkiestracji
W tradycyjnym modelu administrator BASIS był często samodzielnym wojownikiem. Problem, analiza, rozwiązanie – wszystko we własnym zakresie. W RISE stajesz się dyrygentem orkiestry, który koordynuje działania różnych ekspertów. Koordynujesz SAP Cloud Operations odpowiedzialnych za infrastrukturę, własny zespół BASIS zajmujący się warstwą aplikacyjną, developerów pracujących nad rozszerzeniami i customizacją oraz reprezentantów biznesu, którzy definiują wymagania i priorytety.
Ta zmiana perspektywy jest fundamentalna. Jak podkreśla Jarosław Zdanowski: „W SNOK rozwijamy kompetencje naszych zespołów w kierunku umiejętności miękkich i zarządzania projektami, bo w świecie chmury to często jest równie ważne jak wiedza techniczna. Dobry administrator RISE to ktoś, kto potrafi nie tylko zdiagnozować problem, ale też jasno go zakomunikować i skoordynować działania kilku zespołów.”
Ta umiejętność orkiestracji jest szczególnie widoczna podczas złożonych incydentów, które wymagają współpracy na wielu poziomach. W jednym z projektów dla naszego klienta produkcyjnego mieliśmy sytuację, gdzie problemy z wydajnością integracji z systemem planowania produkcji wymagały analizy na poziomie sieci, bazy danych, kodu ABAP i logiki biznesowej. Rozwiązanie wymagało koordynacji działań zespołu SAP Cloud Operations, naszych ekspertów BASIS, developerów klienta i konsultanta funkcjonalnego znającego procesy produkcyjne. Administrator BASIS pełnił rolę koordynatora, który zapewnił, że wszyscy działają synchronicznie i żadna informacja nie zaginęła w procesie.
Sztuka tworzenia efektywnych zgłoszeń
Jakość zgłoszenia do SAP Cloud Operations ma bezpośredni wpływ na szybkość i jakość otrzymanego wsparcia. Profesjonalne, dobrze udokumentowane zgłoszenie jest szybko rozumiane i priorytetyzowane, podczas gdy niejasne, ogólnikowe zgłoszenie może powodować wielokrotne pytania zwrotne i opóźnienia.
Dobre zgłoszenie zaczyna się od precyzyjnego, treściwego tytułu, który jasno komunikuje problem. Zamiast ogólnego stwierdzenia w rodzaju „system działa wolno”, znacznie lepsze jest konkretne „S/4HANA produkcja: transakcja VA01 kończy się przekroczeniem limitu czasu po dwóch minutach, dotyczy ponad pięćdziesięciu użytkowników”. Taki tytuł natychmiast daje zespołowi SAP kontekst i pozwala na odpowiednią klasyfikację priorytetu.
Kontekst biznesowy jest równie ważny. SAP musi rozumieć wpływ problemu na organizację. Który proces biznesowy jest dotknięty? Czy to przyjmowanie zamówień, wysyłka towarów, zamknięcie miesiąca finansowego? Ilu użytkowników doświadcza problemu? Czy to kilka osób z jednego działu, czy setki pracowników w całej organizacji? Jaki jest wpływ na biznes? Czy to całkowity przestój krytycznego procesu, czy degradacja wydajności z dostępnym rozwiązaniem obejściowym?
Informacje techniczne muszą być kompletne i precyzyjne. Identyfikator systemu, numer klienta, kod transakcji, dokładny czas pierwszego wystąpienia problemu, informacja czy problem jest powtarzalny czy losowy, zrzuty ekranu pokazujące komunikaty o błędach. To wszystko pozwala zespołowi SAP szybko zlokalizować problem bez konieczności zadawania dodatkowych pytań.
Kluczowym elementem jest dokumentacja przeprowadzonej przez Ciebie diagnostyki. Jeśli w systemie były zrzuty ABAP, załącz zrzuty ekranu z transakcji ST22 i identyfikatory shortdump. Jeśli system log w SM21 pokazywał podejrzane wpisy, dołącz ich fragmenty. Dane o wydajności systemu z transakcji ST06, alerty z zarządzania bazą danych w DB02, rekordy statystyk z STAD – wszystko to pokazuje, że wykonałeś swoją część diagnostyki.
Równie ważne jest udokumentowanie tego, co już sprawdzono i wykluczono jako przyczynę problemu. Czy uprawnienia użytkownika są prawidłowe? Czy konfiguracja w transakcji jest zgodna z dokumentacją? Czy połączenia RFC działają poprawnie? Czy nie ma konfliktujących zadań wsadowych? Czy w ostatnich transportach nie było zmian mogących wpłynąć na problem? To oszczędza czas zespołu SAP, który nie musi zaczynać od najprostszych sprawdzeń.
Budowanie długoterminowych relacji z zespołem SAP
Poza formalnym procesem zgłoszeń warto inwestować w budowanie osobistych relacji z zespołem SAP odpowiedzialnym za Twoje środowisko. Regularne spotkania synchronizacyjne, najlepiej co dwa tygodnie lub przynajmniej raz w miesiącu, pozwalają na wymianę informacji o planowanych zmianach, nadchodzących wyzwaniach i potencjalnych problemach zanim się zmaterializują.
Dzielenie się informacjami o planowanych zmianach w biznesie jest nieocenione. Jeśli wiesz, że za trzy miesiące będzie sezon szczytowy w sprzedaży, poinformuj o tym SAP z wyprzedzeniem. Możecie wspólnie przygotować się na zwiększone obciążenie, przegadać strategię skalowania zasobów i zaplanować okna konserwacyjne w okresach niższego obciążenia.
W naszym projekcie dla klienta produkcyjnego regularne spotkania z SAP Account Team przyniosły konkretne korzyści. Kiedy klient planował wprowadzenie nowej linii produktów wymagającej znaczącego zwiększenia wolumenu transakcji w systemie, mogliśmy wspólnie z SAP przeanalizować zapotrzebowanie na zasoby i proaktywnie zwiększyć parametry wydajnościowe. Gdybyśmy działali tylko reaktywnie, pierwszy tydzień po uruchomieniu nowej linii produktowej mógłby być problematyczny.
Dariusz Kurkiewicz z SNOK podkreśla: „Relacja z SAP Cloud Operations to maraton, nie sprint. Inwestycja w dobrą komunikację i wzajemne zrozumienie zwraca się wielokrotnie, szczególnie w sytuacjach kryzysowych, gdzie zaufanie i znane procedury współpracy pozwalają działać sprawnie.”
Zrozumienie poziomów usług i priorytetów
SAP Cloud Operations pracuje według zdefiniowanych poziomów usług, które determinują czas reakcji i rozwiązania. Kluczem do efektywnej współpracy jest świadome i odpowiedzialne używanie tych priorytetów.
Najwyższy priorytet, określany jako bardzo wysoki, jest zarezerwowany dla całkowitych przestojów produkcji, gdzie nie ma żadnego rozwiązania obejściowego. To sytuacje typu awaria systemu produkcyjnego uniemożliwiająca krytyczne procesy biznesowe. Czas reakcji to zazwyczaj jedna godzina.
Wysoki priorytet dotyczy poważnej degradacji funkcjonalności, która znacząco wpływa na biznes, ale istnieje jakieś czasowe rozwiązanie obejściowe. Na przykład wolne działanie krytycznej transakcji, które wydłuża procesy, ale nie zatrzymuje ich całkowicie. Czas reakcji to zwykle cztery godziny.
Średni priorytet to problemy lokalne dotyczące ograniczonej grupy użytkowników lub funkcjonalności, gdzie istnieją akceptowalne rozwiązania obejściowe. Czas reakcji to zazwyczaj jeden dzień roboczy.
Niski priorytet obejmuje pytania, prośby o informacje i propozycje ulepszeń, które nie wpływają na bieżące operacje biznesowe. Czas reakcji to dwa do trzech dni roboczych.
Częstym błędem, który obserwujemy u klientów dopiero zaczynających pracę w modelu RISE, jest nadużywanie najwyższych priorytetów. Jeśli każde zgłoszenie jest oznaczane jako krytyczne, szybko traci się wiarygodność, a SAP może zacząć weryfikować i obniżać priorytety. Używaj priorytetów rozsądnie i zgodnie z rzeczywistym wpływem na biznes, a Twoje zgłoszenia będą traktowane poważnie.
Praktyczny wniosek: Efektywna współpraca z SAP Cloud Operations to umiejętność, którą trzeba wypracować. Wymaga jasnej komunikacji, profesjonalnego dokumentowania problemów, zrozumienia procesów po stronie SAP i budowania długoterminowych relacji. Organizacje, które traktują SAP jako partnera, a nie jako vendora, osiągają znacznie lepsze rezultaty w stabilności i wydajności swoich systemów.
Jak zachować kontrolę i widoczność w nowej architekturze
Największym wyzwaniem w RISE dla wielu zespołów nie jest brak dostępu technicznego, ale poczucie utraty kontroli i przejrzystości tego, co dzieje się w systemie. W rzeczywistości odpowiednie podejście i narzędzia mogą dać lepszą widoczność niż kiedykolwiek możliwa była w tradycyjnym środowisku on-premise.
Formalizacja procesów jako fundament kontroli
W środowisku, gdzie nie wszystko jest bezpośrednio pod Twoją kontrolą, kluczem staje się systematyczność i dokumentacja. Procesy, które w on-premise mogły być nieformalne i oparte na doświadczeniu konkretnych osób, w RISE muszą być jasno zdefiniowane i udokumentowane.
Proces zarządzania incydentami powinien obejmować wykrywanie problemów przez monitoring, inteligentne alerty lub zgłoszenia użytkowników, następnie wstępną analizę określającą czy problem dotyczy warstwy aplikacyjnej czy infrastrukturalnej, diagnostykę własnymi narzędziami jeśli problem jest w warstwie SAP lub utworzenie szczegółowego zgłoszenia do SAP jeśli dotyczy infrastruktury, koordynację działań między zespołami, komunikację z biznesem o statusie i oczekiwanym czasie rozwiązania, a po zakończeniu incydentu przegląd poincydentowy analizujący przyczyny źródłowe i możliwości poprawy procesów.
Proces zarządzania zmianą zyskuje na znaczeniu w RISE. Każda zmiana, szczególnie dotycząca warstwy infrastrukturalnej, powinna przechodzić przez formalny cykl. Zaczyna się od żądania zmiany definiującego co, dlaczego, kiedy i jaki będzie wpływ. Następnie ocena ryzyka analizująca co może pójść nie tak i jakie są plany awaryjne. Jeśli zmiana dotyczy infrastruktury, wymaga zatwierdzenia przez SAP. Konieczne jest powiadomienie wszystkich interesariuszy o planowanej zmianie, szczególnie jeśli może wpłynąć na dostępność systemów. Implementacja odbywa się w uzgodnionym oknie konserwacyjnym z właściwą dokumentacją. Po zmianie następuje weryfikacja, czy wszystko działa zgodnie z oczekiwaniami, i aktualizacja dokumentacji systemowej.
Jarosław Zdanowski z SNOK zauważa: „Formalizacja procesów nie jest biurokracją. To inwestycja w przewidywalność i jakość działania systemów. W SNOK pomogliśmy naszemu kluczowemu klientowi produkcyjnemu zbudować procesy operacyjne, które teraz działają jak szwajcarski zegarek. Zespół wie dokładnie co robić w każdej sytuacji, a zarząd ma pełną widoczność co się dzieje z krytycznymi systemami.”
Odpowiedzialność w modelu współdzielonej kontroli
Niejednoznaczność odpowiedzialności to źródło konfliktów i opóźnień. Kluczem jest jasne zdefiniowanie kto jest odpowiedzialny, rozliczalny, konsultowany i informowany dla każdego typu działania. Ta matryca odpowiedzialności powinna być dokumentem żywym, uzgadnianym z SAP i aktualizowanym w miarę dojrzewania współpracy.
Na przykład za aktualizacje systemu operacyjnego odpowiada i jest rozliczalny SAP Cloud Operations, podczas gdy zespół klienta jest jedynie informowany. Za aktualizacje kernela SAP odpowiada SAP, ale zespół partnera i klienta jest konsultowany co do terminu i potencjalnego wpływu. Za transporty do produkcji odpowiada i jest rozliczalny zespół BASIS klienta, SAP jest informowany, a biznes jest konsultowany. Za zarządzanie autoryzacjami użytkowników odpowiada i jest rozliczalny zespół klienta, partner może być konsultantem, a SAP nie jest zaangażowany.
Ta jasność odpowiedzialności eliminuje sytuacje, gdzie problem jest przerzucany między zespołami, albo gdzie wszyscy myślą że ktoś inny się tym zajmuje.
Dokumentacja jako narzędzie widoczności
W środowisku, gdzie nie masz pełnej technicznej widoczności infrastruktury, dokumentacja architektoniczna staje się Twoim fundamentem. Baza danych konfiguracji powinna zawierać szczegółowy inwentarz wszystkich systemów SAP z identyfikatorami, rolami i krajobrazem, mapę połączeń RFC między systemami, katalog integracji z systemami spoza SAP wraz z protokołami komunikacji i częstotliwością wymiany danych, listę krytycznych zadań wsadowych i ich zależności, topologię sieci z punktu widzenia aplikacji oraz listę właścicieli procesów biznesowych dla każdego systemu.
Może to brzmieć jak dużo pracy dokumentacyjnej, ale w praktyce to ubezpieczenie życiowe. Gdy w środku nocy coś nie działa, a SAP pyta o szczegóły integracji wdrożonej dwa lata temu, dobrze jest mieć odpowiedź w udokumentowanej bazie konfiguracji, a nie szukać w starych mailach czy pamięci ludzi, którzy może już nie pracują w firmie.
Dokumentacja architektury powinna zawierać diagramy logiczne sieci, gdzie widać przepływ danych między komponentami, architekturę integracji pokazującą wszystkie punkty styku z systemami zewnętrznymi, diagramy przepływu danych dla krytycznych procesów biznesowych, architekturę bezpieczeństwa z granicami zaufania i punktami kontroli oraz procedury odzyskiwania po awarii i plany ciągłości działania.
W SNOK używamy podejścia dokumentacji jako kodu, gdzie diagramy tworzymy w narzędziach pozwalających na wersjonowanie i łatwą aktualizację. Dokumentacja przestaje być statycznym dokumentem PDF z 2019 roku, a staje się żywym artefaktem, który ewoluuje razem z systemem.
Narzędzia kompensujące ograniczony dostęp
SAP Cloud ALM to centralne narzędzie do zarządzania zdrowiem i wydajnością systemów RISE. Oferuje monitoring dostępności i wydajności wszystkich komponentów, śledzenie i zarządzanie zmianami w systemie, zarządzanie testami przed wdrożeniami, monitoring integracji i wyjątków oraz analizę procesów biznesowych i ich wydajności. W przeciwieństwie do starszego Solution Managera, Cloud ALM działa w modelu push, gdzie systemy RISE automatycznie wysyłają telemetrię, nie wymagając instalacji agentów.
SecurityBridge jako specjalistyczna platforma bezpieczeństwa SAP oferuje wykrywanie zagrożeń w czasie rzeczywistym, monitoring podejrzanych aktywności użytkowników, ponad sto pięćdziesiąt automatycznych kontroli bezpieczeństwa i zgodności, skanowanie podatności w kodzie własnym oraz analizę zachowań użytkowników z wykorzystaniem uczenia maszynowego do wykrywania anomalii.
Dariusz Kurkiewicz z SNOK podkreśla: „SecurityBridge to dla nas kluczowe narzędzie w projektach RISE. Kompensuje brak dostępu do warstwy systemowej przez zaawansowany monitoring aplikacyjny. Nasi klienci często mówią, że mają lepszy wgląd w bezpieczeństwo niż kiedykolwiek mieli w on-premise.”
SNOK rozwinął również własny framework monitoringu, który agreguje dane z Cloud ALM, SecurityBridge i własnych kontroli, koreluje wydarzenia z różnych źródeł identyfikując wzorce, generuje inteligentne alerty eliminując szum informacyjny, integruje się z systemami zarządzania usługami IT takimi jak ServiceNow czy Jira oraz dostarcza dashboardy zarządu pokazujące kluczowe wskaźniki zdrowia systemów w języku biznesowym.
Automatyzacja i inteligentne narzędzia jako nowa przewaga
W świecie RISE, gdzie bezpośrednia interwencja techniczna jest ograniczona, automatyzacja staje się nie tylko nice-to-have, ale fundamentalną kompetencją. To właśnie tutaj administratorzy BASIS mogą pokazać swoją prawdziwą wartość, budując inteligentne systemy, które działają zamiast nich.
Proaktywne alertowanie zamiast reaktywnego gaszenia
Standardowa funkcjonalność alertowania w SAP przez transakcje RZ20 i RZ21 pozwala na konfigurację automatycznych powiadomień mailowych dla krytycznych zdarzeń. Możesz ustawić alerty dla zrzutów krytycznych w ST22, błędów systemowych w SM21, nieudanych zadań wsadowych w SM37, alertów bazodanowych w DB02 czy wysokiego wykorzystania procesów roboczych. To podstawa, którą każdy zespół powinien mieć skonfigurowaną.
Bardziej zaawansowane podejście to integracja przez webhooki. Wymaga wprawdzie prostego developmentu w ABAP przez wykorzystanie klienta HTTP, ale otwiera ogromne możliwości. Możesz integrować z komunikatorami takimi jak Slack lub Teams dla natychmiastowych powiadomień zespołu, automatycznie tworzyć zgłoszenia w systemach ticketingowych z pełnym kontekstem problemu czy zapisywać zdarzenia do zewnętrznych systemów SIEM dla korelacji z eventami spoza SAP.
UiPath jako rozszerzenie zespołu BASIS
SNOK jest partnerem UiPath , co oznacza, że mamy głęboką ekspertyzę w łączeniu robotyzacji procesów z administracją SAP. UiPath może automatyzować rutynowe reakcje na problemy, przejmując zadania, które wcześniej wymagały ręcznej interwencji administratora.
Przykładowy scenariusz automatycznego restartu nieudanego zadania wsadowego działa następująco. Robot UiPath monitoruje transakcję SM37, wykrywa zadanie, które zakończyło się błędem, automatycznie sprawdza log zadania, aby zrozumieć przyczynę. Jeśli to przejściowy problem taki jak lock czy timeout, robot automatycznie ponownie uruchamia zadanie. Jeśli to trwały błąd, robot tworzy szczegółowe zgłoszenie do zespołu BASIS z pełną diagnostyką, załącznikami i kontekstem.
Inny przykład to proaktywne zarządzanie przestrzenią dyskową. Robot codziennie sprawdza DB02 i wykrywa przestrzenie tabel wykorzystane ponad osiemdziesiąt procent. Następnie analizuje historyczny trend wzrostu danych i przewiduje, kiedy wykorzystanie przekroczy dziewięćdziesiąt procent. Jeśli trend wskazuje na przekroczenie w ciągu siedmiu dni, robot tworzy żądanie zmiany do SAP z prośbą o rozszerzenie przestrzeni. Jeśli wykorzystanie już przekroczyło dziewięćdziesiąt procent, robot generuje incydent z wysokim priorytetem.
W projekcie dla naszego klienta produkcyjnego zautomatyzowaliśmy około sześćdziesięciu procent rutynowych reakcji BASIS. To dało zespołowi czas na strategiczne projekty takie jak optymalizacja procesów biznesowych, implementacja nowych integracji czy rozwój kompetencji w obszarze SAP Business Technology Platform, zamiast spędzania godzin na monitorowaniu i reagowaniu na rutynowe problemy.
Jarosław Zdanowski z SNOK podkreśla: „Automatyzacja z UiPath to game changer w środowisku RISE. Roboty nie śpią, nie biorą urlopów i nie pomijają żadnych kroków w procedurach. To daje zespołom spokój i pewność, że wszystkie krytyczne procesy są monitorowane dwadzieścia cztery godziny na dobę, siedem dni w tygodniu.”
Codzienne zadania, które warto zautomatyzować
Codzienny przegląd zdrowia systemów to typowe zadanie, które w wielu organizacjach zajmuje administratorowi pierwsze trzydzieści minut każdego dnia. Robot UiPath może to przejąć w pełni. O siódmej rano robot loguje się do wszystkich systemów rozwojowych, testowych i produkcyjnych, wykonuje listę kontrolną sprawdzając ST22, SM21, SM37, DB02 i SM50, zbiera zrzuty ekranu i dane, generuje raport o zdrowiu systemów i wysyła go na komunikator zespołowy lub mailowo. Zespół przychodzi do pracy i ma już pełen obraz sytuacji.
Monitoring transportów to kolejny obszar do automatyzacji. Robot może regularnie sprawdzać status transportów w STMS, weryfikować czy krytyczne transporty są w kolejce do produkcji według planu, alertować gdy transport utknął lub zakończył się błędem oraz automatycznie generować harmonogram importu w systemie zarządzania zmianą.
Administracja użytkownikami również poddaje się automatyzacji. Robot może przetwarzać żądania dostępu przychodzące z systemu HR, tworzyć użytkowników z odpowiednim przypisaniem ról, obsługiwać resetowanie haseł oraz regularnie czyścić nieaktywnych użytkowników zgodnie z polityką bezpieczeństwa.
Monitorowanie zgodności licencyjnej to zadanie, które często jest odkładane ze względu na czasochłonność. Robot może śledzić wykorzystanie licencji użytkowników nazwanych, alertować gdy zbliżasz się do limitu licencyjnego oraz generować regularne raporty wykorzystania dla audytów licencyjnych SAP.
Dashboardy i widoczność dla zarządu
Jednym z wyzwań w RISE jest komunikowanie stanu systemów do zarządu w języku biznesowym. Tradycyjne metryki techniczne takie jak wykorzystanie CPU czy czas odpowiedzi bazy danych niewiele mówią dyrektorowi operacyjnemu czy finansowemu.
W SNOK budujemy dashboardy zarządu, które pokazują kluczowe wskaźniki w kontekście biznesowym. Zamiast czasu odpowiedzi transakcji pokazujemy czas przetworzenia zamówienia od przyjęcia do wysyłki. Zamiast dostępności systemowej pokazujemy procent czasu, kiedy użytkownicy mogą pracować bez przeszkód. Zamiast liczby incydentów pokazujemy wpływ na procesy biznesowe i czy były przestoje w krytycznych operacjach.
Dla naszego klienta produkcyjnego stworzyliśmy dashboard pokazujący wskaźniki zdrowia kluczowych procesów produkcyjnych. Dyrektor operacyjny widzi na jednym ekranie czy system planowania produkcji działa prawidłowo, czy integracja z maszynami produkcyjnymi jest stabilna, czy zarządzanie magazynem przetwarza transakcje w oczekiwanym czasie oraz czy system jakości rejestruje wyniki kontroli bez opóźnień. To język, który zarząd rozumie i docenia.
Dariusz Kurkiewicz z SNOK dodaje: „Dobry dashboard to most między światem technicznym a biznesowym. Zarząd nie musi rozumieć co to jest ABAP dump czy work process, ale musi widzieć czy systemy wspierają biznes efektywnie. Nasze dashboardy pokazują technologię przez pryzmat wartości biznesowej.”
Praktyczny wniosek: W środowisku RISE, gdzie bezpośrednia interwencja jest ograniczona, automatyzacja i inteligentne narzędzia stają się Twoją przewagą konkurencyjną. Zamiast reagować na problemy, budujesz systemy, które je przewidują i rozwiązują automatycznie. To nie jest przyszłość. To obecny standard dla organizacji, które traktują RISE poważnie.
Nowa era możliwości dla ekspertów BASIS
RISE with SAP nie jest końcem roli administratora BASIS. To naturalna ewolucja tej roli w stronę większej wartości biznesowej, strategicznego myślenia i wykorzystania nowoczesnych narzędzi chmurowych. Tradycyjna administracja systemami oparta na bezpośrednim dostępie do infrastruktury transformuje się w rolę architekta rozwiązań, który projektuje stabilne, bezpieczne i efektywne systemy wspierające procesy biznesowe.
Kluczowe lekcje z transformacji RISE
Po pierwsze, przyjęcie nowego modelu pracy zamiast oporu. Ograniczenia w dostępie do infrastruktury nie są błędem projektowym. To przemyślana architektura bezpieczeństwa i standardyzacji, która długoterminowo przynosi korzyści organizacji. Zespoły, które zaakceptują nowe ramy i nauczą się w nich efektywnie działać, szybko docenią korzyści płynące z profesjonalnego zarządzania infrastrukturą przez SAP.
Po drugie, komunikacja i współpraca stały się kluczowymi kompetencjami. W środowisku RISE jesteś mostem między biznesem, zespołami technicznymi i SAP Cloud Operations. Umiejętność jasnego komunikowania problemów, dokumentowania decyzji i koordynacji działań różnych zespołów jest równie ważna jak znajomość transakcji SAP i parametrów systemowych.
Po trzecie, automatyzacja i inteligentne narzędzia dają przewagę. Właściwie skonfigurowany monitoring wykorzystujący Cloud ALM, SecurityBridge i własne rozwiązania, automatyzacja rutynowych zadań przez UiPath i proaktywne alertowanie mogą dać lepszą kontrolę i widoczność niż kiedykolwiek było możliwe w środowisku on-premise. Różnica polega na przejściu od reaktywnego gasienia pożarów do strategicznego projektowania systemów odpornych na problemy.
Po czwarte, dokumentacja i procesy są fundamentem. W świecie współdzielonej odpowiedzialności jasno udokumentowana architektura, transparentne procesy operacyjne i aktualna baza konfiguracji są ubezpieczeniem na życie dla całej organizacji.
Doświadczenia SNOK z transformacją klientów
Jako partner SAP, Microsoft, UiPath i SecurityBridge z ponad dwudziestoma pięcioma latami doświadczenia w zespole konsultingu, SNOK wspiera organizacje w całym cyklu transformacji do RISE. Nie kończy się to na migracji technicznej. Właściwa wartość pojawia się w wypracowaniu nowego modelu operacyjnego, który wykorzystuje mocne strony architektury chmurowej.
Nasz kluczowy klient z branży produkcyjnej przeszedł pełną transformację swoich systemów SAP do RISE. Na początku zespół BASIS miał obawy czy będzie mógł efektywnie zarządzać systemami bez bezpośredniego dostępu. Wspólnie zbudowaliśmy nowy model operacyjny oparty na inteligentnym monitoringu, automatyzacji rutynowych zadań i strukturalnej współpracy z SAP. Dzisiaj, po roku działania w nowym modelu, zespół podkreśla że ich praca stała się bardziej strategiczna, mniej rutynowa i bardziej doceniana przez zarząd firmy.
Jak podsumowuje Jarosław Zdanowski: „RISE to nie tylko technologia. To zmiana kulturowa w organizacji. Firmy, które traktują transformację kompleksowo, inwestując w ludzi, procesy i narzędzia, zyskują nie tylko stabilniejsze systemy, ale też zespoły, które są bardziej zaangażowane i widzą sens swojej pracy.”
Dariusz Kurkiewicz dodaje: „W naszym zespole cyberbezpieczeństwa i BASIS widzimy, jak RISE podnosi poprzeczkę profesjonalizmu. Zamiast bycia strażakami, stajemy się architektami bezpieczeństwa. Zamiast reagować, przewidujemy. To fascynująca ewolucja dla każdego, kto chce rozwijać się jako ekspert SAP.”
Zaproszenie do dialogu
Jeśli Twoja organizacja jest w procesie transformacji do RISE lub już w niej funkcjonuje, ale czujesz że można działać efektywniej, chętnie podzielimy się naszym doświadczeniem. W SNOK rozumiemy wyzwania, przed którymi stają zespoły techniczne w erze chmury, bo sami przez to przeszliśmy wielokrotnie z naszymi klientami.
Oferujemy kompleksowe wsparcie w zakresie budowy procesów operacyjnych dostosowanych do RISE, implementacji monitoringu i automatyzacji wykorzystującej Cloud ALM i własne rozwiązania SNOK, wdrożenia SecurityBridge dla bezpieczeństwa na poziomie aplikacji, wykorzystania UiPath do automatyzacji rutynowych zadań BASIS oraz rozwoju kompetencji zespołów w nowym modelu pracy.
Motywacyjny akcent na koniec
Dobry administrator BASIS w erze RISE to nie ktoś, kto ma dostęp root. To ktoś, kto potrafi zaprojektować system tak, by był stabilny, bezpieczny i wydajny bez potrzeby ciągłej interwencji. To ktoś, kto zamiast gasić pożary, buduje systemy przeciwpożarowe. To ktoś, kto zamiast działać w pojedynkę, orchestruje działania zespołów dla wspólnego celu.
Nowa rzeczywistość RISE wymaga od nas ewolucji. To trudniejsza rola, bardziej wymagająca, ale też znacznie ciekawsza i bardziej wartościowa dla organizacji. Jeśli jesteś administratorem BASIS stojącym przed transformacją do RISE lub już w niej pracującym, pamiętaj: Twoje kompetencje są potrzebne bardziej niż kiedykolwiek. Tylko sposób ich wykorzystania ewoluuje.
Zapraszamy do kontaktu i wymiany doświadczeń. Technologia się zmienia, ale fundamenty pozostają takie same: ekspertyza, pasja i commitment do doskonałości w tym, co robimy.
Zainteresowany tematem zarządzania BASIS w RISE? Masz pytania o bezpieczeństwo, monitoring czy automatyzację w środowisku chmury?
📞 Skontaktuj się z nami poprzez LinkedIn lub stronę SNOK
💬 Dołącz do dyskusji pod tym postem – chętnie podzielimy się doświadczeniami
#SAPBasis #RISEwithSAP #SAPCloud #SAPCloudALM #SecurityBridge #SAPMonitoring #SAPOperations #SAPPartners #SAPAutomation #SNOK #SAPBTP #SAPCloudOperations #TechnologicznyCzwartekZeSNOK
SNOK – ponad 25 lat doświadczenia w SAP, bezpieczeństwie IT i automatyzacji inteligentnej. Partner SAP, Microsoft, UiPath, SecurityBridge, Lenovo, Intel, SuSE. Wspieramy organizacje w transformacji cyfrowej, zapewniając bezpieczeństwo, stabilność i efektywność systemów biznesowych.